Vrijdag 22 september 2017, is Black Friday exact 73 jaar geleden en op deze dag sprongen de para’s van RCPT ter nagedachtenis aan Operation Black Friday, 22 September 1944.
Daarom deze foto van Johan van Eerd van de graven van deze gesneuvelde militairen die op deze dag gesneuveld zijn. Hieronder een kort relaas over mijn zoektocht naar meer achtergrond informatie bij deze foto’s. Niet zozeer om de foto’s, maar vooral om de gesneuvelde militairen op deze foto’s een naam en een wat persoonlijker verhaal te geven. Dit met de opmerking dat dit geen academische exercitie is, maar een kort relaas van wat ik tot dusver aan informatie heb kunnen vinden.
Als eerste ben ik begonnen met het ontcijferen van de gegevens die op de kruisen van de foto’s (uitsnedes) staan en ben vervolgens gaan zoeken in de database van het CWGC (Commonwealth War Graves Commission). Het viel me op dat er in de meeste gevallen dezelfde datum op stond, namelijk 22 september. Van sommige militairen vond ik gegevens, in enkele gevallen in eerste instantie helemaal niets. Waar ik naar op zoek was, was het zogenaamde ” Grave Registration Report”. Deze rapporten geven veelal specifieke basis informatie omtrent gesneuvelde militairen. Wat het lastig maakt is dat je niet kunt zoeken op het het gegeven waar militairen in eerste instantie zijn begraven. Dat zou enorm helpen.
Door op de verschillende namen te zoeken kwam ik uiteindelijk bij een belangrijk document, te weten het “Graves Concentration Report Form”. Op dit rapport staat informatie waar een militair oorspronkelijk is begraven en waar en wanneer de eventuele reburial (herbegrafenis) heeft plaats gevonden. Op het document dat ik aantrof stonden 11 militairen vermeld, waarvan negen gesneuveld op 22 september 1944 en twee op 24 september. Dezelfde namen als op de foto’s van Johan van Eerd. 1 naam (G. Gosbee) correspondeerde niet exact met het rapport. Hier is blijkbaar in het kruis (foto) de naam foutief gespeld. Een ander opvallend gegeven was dat ze allemaal in eerste instantie zijn begraven bij de Beukelaar in Veghel. Coordinaten staan op het rapport.
Uit het rapport bleek verder dat al deze militairen zijn herbegraven op 23 april 1946. De huidige begraafplaats van deze militairen is Milsbeek bij Gennep. Verder zoekend stuitte ik op het recent verschenen boek “Tread Softly” van Paul ten Broeke. Paul had onderzoek gedaan naar alle militairen begraven in Milsbeek. Ik heb Paul benaderd en ben hem gaan bezoeken. Paul wees me op een site waar ik mogelijk informatie kon vinden: “RoyalArtilleryUnitsNetherlands1944-1945.com”, deze site heeft hij ook mede als bron gebruikt voor zijn boek. Na lang zoeken op deze site en met hulp van Paul kwamen we bij een zeer uitgebreid verslag (battle-report party RHQ) van de strijd die in Veghel bij de Beukelaar heeft plaats gevonden op 22 september 1944. Heel bijzonder is dat in dit verslag zelfs enkele van deze militairen bij naam worden genoemd en kort beschreven is op welke wijze zij zijn omgekomen op die dag.
Na het bezoek aan Paul heb ik in stilte het oorlogskerkhof in Milsbeek bezocht en foto’s gemaakt van de huidige graven van deze militairen. Hiermee was de cirkel bijna rond. Terug naar de zaterdag bij de herdenkingssprong van de RCPT para’s, waar met name als bijna vanzelfsprekend de militairen van de Airborne divisies wordt herdacht. Ik had de eer om de beroemde Amerikaanse veteraan Vincent Speranza een hand te mogen geven en na een kort gesprekje een foto van hem te mogen maken. In het boek “Corridor naar het verleden” wordt geschreven (22 september, pagina 240): “Al met al, de 101e Airborne divisie heeft Veghel behouden”. Natuurlijk, dat was de hoofdmacht, maar ook deze Britse militairen zijn gesneuveld op deze zwarte dag. Deze elf militairen hebben immers gestreden in Veghel aan de Beukelaar en hebben ook een groot offer gebracht voor onze vrijheid. Dit geldt uiteraard voor alle gesneuvelde militairen op die bewuste dag in die periode, echter hier richt ik me enkel op de betreffende foto’s van Johan van Eerd.
Op de hierboven genoemde site valt onder andere te lezen: ” The column was moving throughout the night of 21/22 September and at approx 0615hrs 22 September had reached VEGHEL, where is was ordered b movement control to pull of the road for 5 hours to allow other troops through.” … “The last seen of gunners SATE and MUNDY was when they were manning the 40 mm gun. Later gunner J.R. SATE was killed, and gunner D. MUNDY was missing….”. En verder: ” The jeep was not put out of action though Lt MILUM was wounded in the stomach and L/Bdr J. SCHOFIELD manning the gun was killed…… ” Known casualties from 408 Battery were – 7 ORs killed, 2 Offrs and 14 ORs wounded; and 6 ORs missing”. In dit verslag worden de gesneuvelde militairen Sate, Mundy en Schofield bij naam genoemd. Lt MILUM die hier wordt genoemd zou gewond zijn geraakt in de maag, echter op CWGC is te vinden dat hij op 24 september is begraven in Maeseyck …. (derhalve niet op deze foto’s van Johan van Eerd).
In het bekende boek van Dr. Frans Govers wordt ook melding gemaakt van gevechten langs de Udense weg ter hoogte van de Beukelaar en een relaas van de familie van Esch aan de Beukelaar 30. Te lezen valt op pagina 260 in het boek: “De Engelsen hadden bij ons voor de deur een anti-tankgeschut gezet, waarmee ze elke keer op aanwijzingen van de soldaat die bij ons boven zat, schoot op de Duitse tanks die uit de zijstraat komen”. Dit relaas is echter opgenomen op de datum 24 september in het boek.
Duidelijk is dat er op die bewuste vrijdag een heftige strijd heeft gewoed, uit het battle-report valt af te leiden dat deze Britse militairen hier het leven hebben gelaten. Ook in het boek “Einddoel Maas” en het recent verschenen boek ‘Kampfgruppe Walther and Panzerbrigade 107′, beide van Jack Didden en Maarten Swarts wordt ingegaan op de gebeurtenissen bij de gevechten aan de Beukelaar en Udense weg in Veghel, op de site van de auteurs wordt echter melding gemaakt van een verloren geraakt fragment in het boek ” Almost right away Allen’s two companies (3rd/327rd Regiment) were ordered to counterattack and seize a stretch of road north-east of Beukelaar. However, enemy resistance was met 600 yards short of the objective and after fifteen minutes of intense fighting the battalion was ordered to disengage and move back to Veghel.” Helaas heb ik dit boek nog niet in mijn bezit. Daarnaast is er een waslijst aan boeken waar hier op ingegaan wordt. En waaruit blijkt dat er rond de Corridor (en dus de omgeving Beukelaar en Hezelaar) zwaar gevochten is tussen Kampfgruppe Walther en geallieerde troepen en zijn er ook burgerslachtoffers te betreuren geweest (zo blijkt onder andere uit oorlogsverhalen op BHIC). Echter de insteek is hier niet om een compleet chronologisch verslag van de gevechten in Veghel te maken (dat hebben vele anderen al gedaan en/of zijn hier nog mee doende). Bij al deze informatie uit verschillende bronnen blijven er vragen, het is natuurlijk maar een klein relaas in een groot verhaal (Market Garden). Een eerste stap in een zoektocht naar mogelijk meer feiten of andere bronnen, over de strijd die deze soldaten hebben gevoerd. Ik heb gezocht naar foto’s van deze militairen zelf, hier heb ik helaas niets over kunnen vinden. Ik laat het hier even bij en hoop vooral met dit verslag deze militairen op de foto’s van Johan van Eerd een klein beetje uit de anonimiteit te halen. Immers het gaat hier om militairen gesneuveld in Veghel. Zij konden niet aanwezig zijn bij de herdenkingssprong “Operation Black Friday”.
Paul ten Broeke gaf aan om eens in de nabije toekomst een kleine herdenkingsbijeenkomst te organiseren voor deze nu met naam bekende militairen gesneuveld aan de Beukelaar te Veghel.
Het integrale verslag van de site “RoyalArtilleryUnitsNetherlands1944-1945.com” vindt je op betreffende site.
Mogelijk zijn er anderen die hier eerder onderzoek naar hebben gedaan of zijn er nabestaanden die meer kunnen vertellen, reacties (met respect welkom).
Tekst: Emiel Verwijst ©.
MAY THEY REST in PEACE:
BAXTER COLIN LATHAM 1631952 Royal Artillery, 123 (6th Bn.City of London Regt.) Lt. A.A. Regt.
COLE CHARLES J. T/10680675 Royal Army Service Corps
GOODALL DENNIS T/5681421 Royal Army Service Corps
GOSBEE GEORGE T/6850516 Royal Army Service Corps
MUNDY DAVID STANLEY 1516005 Royal Artillery, 408 Bty.123 (6th Bn.City of London Regt.) Lt. A.A. Regt.
PEABODY JOHN THOMAS 1640446 Royal Artillery, 123 (6th Bn. City of London Regt.) Lt. A.A. Regt.
PULLEN JOHN FREDERICK 2063762 Army Catering Corps
REYNOLDS GEORGE RICHARD 967979 Royal Artillery, 123 (6th Bn.City of London Regt.) Lt. A.A. Regt.
SATE JOSEPH ROBERT 1518372 Royal Artillery, 123 (6th Bn.City of London Regt.) Lt. A.A. Regt.
SCHOFIELD JOSEPH 1538127 Royal Artillery, 123 (6th Bn.City of London Regt.) Lt. A.A. Regt.
WAYLAND CEDRIC VAUSE 2063743 Royal Artillery, 123 (6th Bn.City of London Regt.) Lt. A.A. Regt.
Groeten uit Veghel blogs 